Τόλκιν: Φανταστική ή Προφητική Λογοτεχνία;

Της Αθηνάς Παπαδοπούλου

O Tόλκιν έγραψε το αριστούργημα "Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών" στα χαρακώματα των δύο Παγκόσμιων Πολέμων (γεννηθείς το 1892). Ουσιαστικά στο βιβλίο αποτύπωσε αλληγορικά όσα έβλεπε γύρω του, τη φρίκη και την πίεση του πολέμου, την αποκτήνωση και την προσπάθεια να μη χαθεί η ελπίδα...

Εξετάζοντας το βιβλίο, παρατηρούμε κατ'αρχάς, πως ο εχθρός έρχεται από την Ανατολή και απειλεί να αφανίσει τον πολιτισμό της Δύσης.
Έπειτα έχουμε το τρομερό Μάτι του Sauron, τον Πανεπόπτη, το οποίο δεσπόζει πάνω σ'έναν πύργο. Δεν είναι άλλο από το Μάτι της Νέας Τάξης, που βλέπουμε συχνά να απεικονίζεται πάνω σε μία πυραμίδα.

Βασίλειό του η Μόρντορ, απ' όπου εκπορεύεται και η καταχνιά που σκεπάζει τον κόσμο. Και, αν συγκρίνει κανείς το χάρτη της Μέσης Γης με το χάρτη της Μεσογείου, η Μόρντορ συμπίπτει γεωγραφικά περίπου με... το Ισραήλ.
Το Ισραήλ φυσικά δεν υφίστατο τότε ως κράτος. Ωστόσο με λίγο πιο ανοιχτό μυαλό μπορεί κανείς να διαπιστώσει τις... διαισθαντικές ας πούμε ικανότητες του Βρετανού συγγραφέα.

Στην τριλογία "Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών" διαβάζουμε:

"Three Rings for the Elven-kings under the sky,
Seven for the Dwarf-lords in their halls of stone,
Nine for Mortal Men doomed to die,
One for the Dark Lord on his dark throne
In the Land of Mordor where the Shadows lie.
One Ring to rule them all, One Ring to find them,
One Ring to bring them all and in the darkness bind them
In the Land of Mordor where the Shadows lie."

Δηλαδή:

"Τρία δαχτυλίδια για τους βασιλείς των Ξωτικών κάτω από τον ουρανό,
επτά για τους άρχοντες των Νάνων στις πέτρινες αίθουσές τους.
Εννέα για τους θνητούς ανθρώπους, καταδικασμένους να πεθάνουν.
Ένα για το Σκοτεινό Άρχοντα στον σκοτεινό του θρόνο
στη γη της Μόρντορ, όπου απλώνονται οι σκιές.
Ένα δαχτυλίδι να τα εξουσιάζει όλα, Ένα δαχτυλίδι να τα βρει,
Ένα δαχτυλίδι να τα φέρει όλα και να τα δέσει στο σκότος.
Στη γη της Μόρντορ, όπου απλώνονται οι σκιές."

3, 7, 9, 1. Αν τα δούμε ανάποδα, έχουμε 1973: η χρονιά που ο τεράστιος αυτός συγγραφέας, φιλόλογος και γλωσσοπλάστης, άφησε τον κόσμο.
Σύμπτωση; Ίσως. Ίσως όμως κι όχι...

Στους στίχους αυτούς παρατηρούμε και κάτι άλλο: ότι ο Σκοτεινός Άρχοντας επεδίωκε να κυριαρχήσει πάνω σε όλες τις φυλές του κόσμου. Ήθελε απόλυτη εξουσία, την οποία θα πετύχαινε μέσω των Δαχτυλιδιών που τους μοίρασε, που όμως όλα υπέκυπταν στο Ένα Δαχτυλίδι. Αυτό θα τα "έδενε" στο σκοτάδι...

Θα μπορούσε κανείς κάλλιστα να κάνει τον παραλληλισμό "Δαχτυλίδια = Χρήμα/Κεφάλαιο/Τράπεζες". Και το Ένα συμβολίζει τη Μία Τράπεζα. Την Παγκόσμια. Αυτήν που ελέγχει τα πάντα και δεν είναι άλλη από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Η.Π.Α., ελεγχόμενη σχεδόν αποκλειστικά από - τι άλλο; - Εβραίους, μυστικές λέσχες και αδελφότητες. Με λίγα λόγια από τη Νέα Τάξη την ίδια: το Μάτι.

Όλα αυτά φυσικά πιθανότατα φαντάζουν ουφολογία για προχωρημένους σ'ένα νορμάλ, ορθολογιστικό μυαλό. Και μπορεί και να είναι. Αλλά δεν έχει καμία σημασία. Στόχος ήταν να θέσουμε μια άλλη οπτική απλώς, η οποία θα δώσει τροφή για σκέψη ή απλά θα διαβαστεί σαν ένα χαριτωμένο κι ευφάνταστο παραμύθι, για να περάσει κάποιος ευχάριστα την ώρα του.

Κάτι αξιοσημείωτο που θα ήθελα να τονίσω για κλείσιμο είναι το εξής: οι ήρωες της ιστορίας είναι τα Χόμπιτ, τα μικροκαμωμένα κι ασήμαντα πλασματάκια. Εκείνα, που καμία δύναμη δεν είχαν, από πόλεμο δε γνώριζαν τίποτα, αλλά περνούσαν τη ζωή τους ξένοιαστα, ζώντας την κάθε στιγμή με γέλιο και γλέντι και πάντα σε επαφή με τη Μητέρα Φύση. Κι όμως αυτά, τα outsiders, τελικά κατάφεραν αυτό που δε μπόρεσαν ούτε οι άνθρωποι, ούτε τα ξωτικά κι οι μάγοι, ούτε οι γεροδεμένοι κι ανθεκτικοί νάνοι: να σώσουν τον κόσμο!